Wielki Post

Środa Popielcowa rozpoczyna okres czterdziestodniowego przygotowania do największej chrześcijańskiej uroczystości – Świąt Paschalnych. Wielki Post, bo tak nazywa się ten okres, trwa do początku liturgii Mszy Wieczerzy Pańskiej sprawowanej w Wielki Czwartek. Już w II wieku, dla lepszego przygotowania do przeżycia Świąt Paschalnych, dodano dwa dni postu przed tym świętem. Wspomina o tym Tertulian (+ ok. 240). Św. Ireneusz (+ ok. 202) pisze, że za jego czasów zwyczaj ten istniał również w Galii: ku czci 40-dniowego postu Pana Jezusa był nakazany post 40- godzinny (obowiązywał zatem w Wielki Piątek i w Wielką Sobotę). W wieku III poszczono już cały tydzień. Wreszcie na początku wieku IV wprowadzono post 40-dniowy na pamiątkę postu Jezusa Chrystusa. Po raz pierwszy wspomina o tym św. Atanazy z Aleksandrii w liście pasterskim z okazji Wielkanocy z 334 r. Chodziło o to, aby jak najlepiej przygotować wiernych do świąt wielkanocnych.

Według świadectwa Ægerii (w. IV) post 40-dniowy był już w powszechnym użyciu. Potwierdza to także św. Cyryl Jerozolimski, kiedy pisze w swoich katechezach o 40 dniach pokuty. Na Wschodzie Wielki Post obchodzono przez 8 tygodni jednak, a to dlatego, że soboty i niedziele były wolne od postu. Chodziło więc o uzupełnienie pełnych 40 dni postu. W wieku VI w Rzymie post rozpoczynał się 6 tygodni przed Wielkanocą. Jednak po odliczeniu niedzieli, w które nigdy nie poszczono, post trwał właściwie tylko 36 dni. Dlatego w wieku VII dodano brakujące dni i wyznaczono jako początek Wielkiego Postu Środę Popielcową. Ostatecznie środa jako początek Wielkiego Postu weszła na stałe do tradycji rzymskiego kościoła w 1570 roku. Od św. Grzegorza I Wielkiego (+ 604) datuje się powstanie “przedpościa”. Na trzy tygodnie przed Wielkim Postem wprowadzał Kościół fioletową, pokutną barwę szat liturgicznych, z modlitw i śpiewów usuwano radosne Alleluja, do roku zaś 1248 w tym czasie obowiązywał również post, chociaż w formie złagodzonej. We wspomnianym 1248 roku papież Innocenty IV skrócił Wielki Post, wyznaczając go od Środy Popielcowej. Przedpoście było więc rodzajem przedsionka, wprowadzającego w nastrój Wielkiego Postu. Reforma liturgiczna ostatnich lat Przedpoście zniosła. W Polsce Wielki Post zachowywano wraz z Przedpościem (łącznie 70 dni) jeszcze w niektórych stronach w wieku XVIII, a nawet XIX. W niedzielę post nie obowiązywał i dotąd nigdy nie obowiązuje – każda niedziela bowiem ma charakter święta.

Sam zwyczaj posypywania głów popiołem na znak żałoby i pokuty, celebrowany w Środę Popielcową, znany jest w wielu kulturach i tradycjach, m.in. w starożytnym Egipcie, u Arabów i w Grecji. W liturgii pojawił się on w VIII w. Pierwsze świadectwa o święceniu popiołu pochodzą z X w. W 1091 r. papież Urban II wprowadził ten zwyczaj jako obowiązujący w całym Kościele. W tym też czasie ustalono, że popiół do posypywania głów wiernych ma pochodzić z palm poświęconych w Niedzielę Palmową poprzedniego roku. W Środę Popielcową – zgodnie z kanonami 1251-1252 Kodeksu Prawa Kanonicznego – obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych i post ścisły (trzy posiłki w ciągu dnia, w tym tylko jeden – do syta). Prawem o wstrzemięźliwości są związani wszyscy powyżej 14. roku życia, a prawem o poście – osoby pełnoletnie do rozpoczęcia 60. roku życia. Prawo kanoniczne nie nakłada na wiernych natomiast obowiązku uczestniczenia w tym dniu w Eucharystii (chociaż jest to powszechną praktyką, z której nie powinno się rezygnować bez ważnej przyczyny).

W całym Kościele w Wielkim Poście odbywały się nauki, które dawał kandydatom do przyjęcia Chrztu świętego sam miejscowy biskup. On także przeprowadzał końcowy egzamin i uroczyście udzielał tego sakramentu w noc wielkanocną przed świtem pamiątki Zmartwychwstania Pańskiego wobec całej wspólnoty kościelnej. Do dziś zaleca się, by chrzest osób dorosłych odbywał się właśnie w Wigilię Paschalną i był poprzedzony tzw. skrutyniami, odbywającymi się na przestrzeni Wielkiego Postu.

źródło: brewiarz.katolik.pl

W naszej parafii:

Borykamy się z rozwojem epidemii koronawirusa SARS-CoV-2, wszyscy jesteśmy wezwani do zachowania szczególnych środków ostrożności dla ochrony zdrowia i życia. Należy zachować wskazania służb i rozważyć w sumieniu udział we Mszach świętych. Ilość wiernych w kościele nie powinna przekraczać 50 osób. W naszej parafii niedzielne Msze święte będą odprawiane o godz. 9:00, 11:00 oraz 17:00, w tygodniu o godzinie 17:30, z wyjątkiem wtorków, gdzie Msza odprawiana będzie o godzinie 7:00.

Nabożeństwa Gorzkich Żali oraz Drogi Krzyżowej, zgodnie z dekretem Biskupa Warszawsko-Praskiego Romualda Kamińskiego nie będą odprawiane do odwołania. Planowane w terminie 22-24 marca Rekolekcje Wielkopostne nie odbędą się.

Gorąco zachęcam do odprawiania nabożeństw Gorzkich Żali oraz Drogi Krzyżowej w domach, w rodzinach.

W związku z dynamicznym rozwojem sytuacji, o ewentualnych zmianach będziemy informowali parafian na bieżąco. Proszę śledzić ten komunikat na stronie internetowej. Informacje będą też wywieszane w tablicy ogłoszeń na terenie parafii oraz będą podawane podczas ogłoszeń parafialnych na Mszach świętych.

Proszę o modlitwę różańcową w rodzinach, codziennie o godz. 20:30, w intencji o zatrzymanie epidemii wirusa, w intencjach personelu medycznego, który spieszy z pomocą chorym, w intencjach osób zagrożonych chorobą. Pamiętajmy w modlitwie o zmarłych z powodu zarażenia koronawirusem SARS-CoV-2.

Zapraszamy do przeżycia Drogi Krzyżowej w zaciszu domowym.
Droga Krzyżowa z rozważaniami błogosławionego Jana Pawła II zilustrowana została zdjęciami stacji Drogi Krzyżowej znajdującymi się w naszym kościele.

Przejdź do rozważań Drogi Krzyżowej